KiwiSaver Retirement Savings Scheme
O le KiwiSaver ose polokalame fa'asao ofo fua e fa'amalosia ai fa'apolopolo ma fuafuaga mo le lumana'i e sauniuni ai mo le litaea. E mafai ona e filifili pe a e sainia pe o le a le pasene o au tupe maua e te tuʻuina i au sini litaea. O filifiliga e 3%, 4%, 6%, 8%, poʻo le 10% o lou totogi atoa (lou totogi atoa aʻo leʻi lafoga).
A e filifilia so'o se tasi o nei filifiliga ma fa'atutu lau KiwiSaver, e tatau i lou fale faigaluega ona saofagā fo'i i lau KiwiSaver fund, ma le itiiti ifo i le 3% o lou totogi atoa. O nisi falefaigaluega e ofo atu e fa'afetaui au tupe fa'aletupe ma se sao tutusa, e fa'aluaina lelei ai lou malosi fa'aputu. Afai lava e te faigaluega, e toese au saofai o lou fale faigaluega mai lou totogi ae e te lei maua totogi, tuu i lalo lau pili lafoga ma faafaigofie ai ona sefe.
E le gata i lea, a faapea ua 18 ou tausaga pe sili atu, e tasi le tausaga e saofagā ai le Malo i lau KiwiSaver. O lenei saofaga e mafai ona oʻo atu i le $521. E mafai ona vave maua nisi o au tupe teu KiwiSaver pe afai o lo'o e fa'atauina lou fale muamua. E mafai fo'i ona e malilie e fa'aoga ymatou teuga tupe KiwiSaver vave pe afai o lo'o e feagai ma fa'afitauli ogaoga tau tupe.
Agava'a mo KiwiSaver
Fa'amauina
KiwiSaver Suppliers
I lalo ole 18 Tausaga le Matua
Afai e i lalo ole 18 ou tausaga, ae o lea ua e faigaluega, e le mafai e lou fale faigaluega ona lesitala se teugatupe KiwiSaver mo oe. Ae ui i lea, e mafai lava ona e filifili e fa'atutu se tasi e ala i le lesitala sa'o i le KiwiSaver supplier. Afai e 16-18 ou tausaga, e te mana'omia se matua e to'atasi (po'o se tausi tulafono) e saini fa'atasi au pepa. O i latou e i lalo ifo o le 16 tausaga e le mafai ona lesitala i latou lava, ma e mana'omia le fa'atagaga a matua (e mafai ona maua mai se leoleo fa'aletulafono) e saini ai ile KiwiSaver. Mo nisi fa'amatalaga e uiga i Kiwisaver: sorted.org.nz/guides/kiwisaver/kiwisaver-how-it-works
O sitiseni Niu Sila ma tagata nofomau e agava'a e fa'atutu se tupe KiwiSaver, pe afai o lo'o nonofo masani i Niu Sila. KiwiSaver e le'o tatalainaia i latou e iai asiasiga le tumau, visa faigaluega poʻo suʻesuʻega. E le tatau ona wpo'o le fa'atutuina o se KiwiSaver account, ae e mana'omia lava ona fai sau sao masani. O le mea lea, afai ua i ai ni au tupe teu, atonu e aoga le fafagaina o nisi oi latou i totonu o se KiwiSaver fund ider e fa'aoga lelei le malo ma le falefaigaluega ofo e fa'afetaui au tupe teu.
E tolu auala e tatala ai lau KiwiSaver:
-
E ala i lou fale faigaluega pe ae amata se galuega fou
-
E ala i lou fale faigaluega pe afai e te filifili mulimuli ane
-
E ala ile KiwiSaver suptui sa'o
Afai o oe o lo'o e faigaluega, e le'i faigaluega, pe leai fo'i se galuega, e mafai ona e lesitala sa'o i le KiwiSaver provider ma malilie i se sao masani e sa'o mo oe.
A e tu'u se tupe i lau KiwiSaver account, o lau teugatupe e pulea e se tagata fa'atau (e masani lava o se faletupe po'o se kamupani fa'afaigaluega tupe) e te filifilia. Afai e te mana'o e le filifilia e oe se pule, o le a tofia e le Matagaluega o Lafoga (IRD) se tasi mo oe. Afai e sui au galuega, o le a le leiloa lau teugatupe, ma o le a toe faafou e lau kamupani KiwiSaver lau teugatupe e atagia ai soʻo se suiga i lou tulaga faigaluega.
